Ferritin nedir?
Ferritin vücudumuzda yer alan bir tür proteindir ve içerisinde depoladığı demirden dolayı büyük önem taşımaktadır. Depoladığı demir daha sonra kullanılmak için rezerve edilir. Yaptıracağınız kan tahlili sonucunda vücuttaki ferritinin depolamış olduğu demiri gözlemlemek mümkündür.
Peki, ferritin normal değeri nedir?
Erkeklerde yaklaşık olarak 12 – 300 ng/mL (nanogram/mililitre) iken kadınlarda 12 – 150 ng/mL değerinde görülür. Bu değeri öğrenmek için sadece basit bir kan testi yaptırmanız yeterli olacaktır. Bununla birlikte ferritin değeriniz en alt değerlerde ise tehlikede olduğunuz anlamına gelmektedir. Çünkü bu durum vücudunuzun ihtiyaç duyduğu kadar demir depolanmadığını belirtmektedir.
Ferritin düşüklüğünün az olmasının ya da düşük olmasının nedenleri arasında kadınlarda adet kanamasının normalden daha fazla olması, demir eksiliği anemisi gibi demir emilimi ciddi anlamda etkileyen hastalıklar olabilir.
Ferritin Yüksekliği Nedir?
Elbette ferritinin az olması kadar çok olması da kişinin hayatını olumsuz yönde etkileyecektir. Vücuttaki ferritin yüksekliği ile ilgili karşımıza çıkabilecek işaretlerden bazıları şunlardır: bilinmeyen nedenlerden dolayı kişinin kilo vermesi, aşırı yorgunluk, göğüs ağrısı, karın ağrısı, cinsel performansın düşük olması, ciltte kararma.
Ferritin yüksekliği öncelikle kişinin çok fazla miktarda alkol alması ile ortaya çıkabilir. Elbette alkol tek başına bir neden olmayacaktır. Kişinin son zamanlarda geçirdiği bir ameliyat sonucunda ya da bir komplikasyon sonucunda vücuda kan nakli yapılması da ferritin yüksekliği nedenlerinden sayılır. Çünkü başkasından alınan kanda da demir vardır ve nakil sonucunda vücuttaki demirin fazla olmasına neden olur.
Vücudun ihtiyaç duyduğundan daha fazla demir emilimi sağlaması sonucunda hemokramatoz denilen bir rahatsızlık yaşamasına sebep olacaktır. Bu durum karaciğer, pankreas gibi organların zarar görmesine neden olacaktır. Bu yüzden ferritin yüksekliği sağlığınızı çok olumsuz bir şekilde etkileyecektir ve birçok kötücül hastalığın habercisi olacaktır. Lösemi, karaciğer hastalığı, iltihaplı hastalıklar, vücuda aşırı derecede demir aktarılması, eklem iltihabı, kan hastalığı ve alkolden dolayı oluşacak karaciğer hastalığı ferritin yüksekliğinin nedenleri arasında olabilir.
Ferritin nasıl düşürülmelidir?
Vücuda bu kadar olumsuz etki yapan bu proteini nasıl düşüreceğimiz de tamamen doktor kontrolü altında olmalıdır. Doktorun yapacağı teşhis sonucunda ferritinin neden çok fazla olduğunu ve buna göre önlem alınması anlamına gelecektir. Yukarda belirtilen herhangi bir sorun hayatınızdaysa en yakın hastaneye gidip gerekli testleri yaptırmanızın tam zamanı.
Ferritin testini yanıltacak durumlar nelerdir?
Testin doğruluğunu etkileyebilecek bazı durumlar olabilir. Bunların başında kırmızı et tüketimini testten önce arttırmanız, test öncesinde radyoaktif testlerden geçmeniz(MR gibi), kadın sporcularda da eğer çok yoğun spor programından dolayı adet gününüzde değişme olması ve son olarak kan nakli yaptırmış olmanız da (son 4 ay içinde) ferritin testinin doğru çıkmasına engel olur.
Ferritin çok bilinmemesine rağmen düşük olduğu durumlarda kişinin halsiz olmasına, başının dönmesine, ciltteki canlı görünümün yok olmasına ve kalpte çarpıntı gibi sorunlara neden olur. Bu tür sıkıntılarınız varsa kan testi yaptırarak daha geniş bilgi elde edebilirsiniz. Bu yüzden ferritin normal değeri sağlığınız için önemli bir yere sahiptir. Ferritin değerinin normalin altında olduğu durumlarda çocuklar toprak yemeğe yönelirler. Bu da vücudun demir bakımından eksik olduğunu gösterir.
Eğer yakınızda çamur, toprak, kül veya tebeşir gibi malzemeleri yemeğe çalışan bir çocuk görürseniz; çocuğun ebeveynlerine kan testi yapmaları tavsiyesinde bulunabilirsiniz. Çünkü demir eksikliği çocuklarda dikkat eksikliğine, öğrenme güçlüğüne sebep olabilir. Ferritin eksikliği için gerekli tedavi sağlanıp demirin artması ile birlikte çocuklarda görülen bu durum ortadan kalkacaktır. Demir eksikliği dengesiz beslenme, iç kanama gibi nedenlerden de kaynaklanabilir. Bu yüzden kişinin yaşama tarzı ve beslenme tarzı da kesinlikle göz önünde bulundurulmalıdır.
