Ferritin, temel işlevi insan vücudu için gereken demiri depolamak olan proteindir. Ferritin düşüklüğü demir eksikliğine bağlı bir hastalıktır. Vücutta demir eksikliği oluştuğunda, oksijen azalmasına bağlı olarak birtakım sağlık sorunları ortaya çıkar.
Ferritin düşüklüğünün sebepleri
Ferritin ve demir proteinlerinin normal değerleri, yaş ve cinsiyete bağlı olarak değişmektedir. Ferritin eksikliğinin belirlenebilmesi için normal bir kan testi yapılması yeterli olmaktadır. Ferritin eksikliği, kişilerde farklı sebeplere bağlı olarak ortaya çıkmaktadır. Bazı kişilerin vücudu, yeterli miktarda demir üretmez. Altında başka bir hastalık yatabileceği gibi, genetik veya yapısal etkenler de bu hastalığa sebebiyet verebilir. Vücut yeterli miktarda demir üretmediği takdirde demir eksikliği, buna bağlı olarak da ferritin düşüklüğü ortaya çıkmaktadır. Aşırı kan kayıpları da ferritin düşüklüğüne sebep olabilmektedir. Kanamalı yaralar ve adet kanaması gibi aşırı kan kayıpları, demir eksikliğine bağlı ferritin düşüklüğüne sebep olabilmektedir.
Ferritin düşüklüğünün belirtileri
Ferritin düşüklüğü, ilk başlarda pek belirti vermese de, ilerledikçe ciddi belirtilerle kendini göstermektedir. Baş dönmesi, halsizlik, çarpıntı, nefes almada zorluk bu belirtilerin başında gelmektedir.
Ferritin düşüklüğü kanser gibi ciddi hastalıklara yol açar mı?
Tedavi edilmediği takdirde ferritin düşüklüğü kanser ve kalp hastalıklarına sebep olabilmektedir. Ferritin düşüklüğü, normalden çok fazla düşük değilse hafif belirtilerle kendini gösterirken, çok düşmüşse daha şiddetli belirtiler göstermektedir. Ancak, kan testinden sonra hastalığın tedavisine başlanmalıdır. Hastalık normal kan testinde ortaya çıksa da, kanser hastalığının olduğu durumlarda normal kan testinde görülmeyebilir. Bu durumda, kesin tanı için ayrıntılı bir takım testler yapılmalıdır.
Gizli kan kayıplarının yol açtığı kanser hastalığının varlığı durumunda, demir ve ferritin düşüklüğü ortaya çıkmaktadır. Ferritin düşüklüğü tedavi edilmediğinde ortaya çıkan kanser türleri, genelde kolon ve mide kanseridir. Mide kanseri, ilk başlarda pek belirti vermeyen ileri evrelerde belirtileri ortaya çıkan bir kanser türüdür. Bu yüzden demir ve ferritin düşüklüğü şikayeti olan hastalarda, bu husus göz önünde bulundurulmalı ve gereken tahliller yapılmalıdır. Mide kanseri, şişkinlik, hazımsızlık, iştahsızlık ve kusma gibi belirtilerle kendini göstermektedir. Mide kanseri, daha çok erkeklerde ve menopoz dönemine girmiş bayanlarda daha çok görülmektedir. Erkek ve menopozlu hastalarda, ferritin düşüklüğü kanser hastalığının belirtisi olabilmektedir.
Adet gören bayanlarda ise, ferritin düşüklüğü, daha çok aşırı kan kayıplarına bağlı demir eksikliği sonucunda ortaya çıkmaktadır. Ancak, yine de önemsenmeli ve tedavi için gereken tüm tahliller yapılmalıdır. Ferritin düşüklüğü, kolon kanseri belirtisi de olabilmektedir. Kolon kanseri, direk demir eksikliğine bağlı bir durum değildir. Gizli kan kayıplarının sebep olduğu bir hastalıktır. Bu yüzden de pek belirti vermeden ilerlemektedir. Ferritin düşüklüğü şikayeti olan hastalara, kolon kanseri riski düşünülerek tahliller yapılmalı ve sonuca göre gereken tedaviye başlanmalıdır. Ferritin düşüklüğü, tedavi edilmezse, kanser haricinde, kalp yetmezliği gibi ciddi hastalıklara da yol açabilmektedir.
Ferritin düşüklüğünün tedavisi
Ferritin düşüklüğü, demir eksikliğine bağlı olarak ortaya çıkan bir hastalık olduğu için, öncelikle, vücudun demir bağlama kapasitesi arttırılmalıdır. Aslında, düşüklük ciddi boyutlarda değilse, kaliteli beslenme düzeni ile ortadan kaldırılabilmektedir. Daha çok kan yapıcı besinler tüketilerek demir eksikliği ve buna bağlı olarak da ferritin düşüklüğü ortadan kaldırılmaktadır. Kuru üzüm, pekmez(özellikle keçiboynuzu pekmezi), kırmızı et, ciğer, dalak, tere, ıspanak ve ceviz gibi gıdalar, demir açısından oldukça zengin besinlerdir.
İleri düzey ferritin düşüklüğü tedavisi
Ferritin düşüklüğü, ilerlemiş boyutlarda ise, ilaç tedavisiyle önlenebilmektedir. Demir kapsülleri veya şurupları ile profesyonel bir tedavi sonrasında ferritin düşüklüğü önlenebilmektedir. Ancak, demir ilaçlarının süt ve süt ürünleri ile birlikte alınması, demirin emilimini azaltır ve herhangi bir fayda sağlamaz. Bu yüzden yemeklerden en az bir saat önce veya sonra demir ilaçları alınmalıdır. Demir ilaçları, C vitamini ile birlikte alınırsa, daha çabuk etki eder. Doktor kontrolünde alınan ilaçlar ile hastalık tedavi edilir.
