Uyku apnesi, özellikle ülkemizde son zamanlarda oldukça artmış durumdadır. Elde edilen veriler ve Google arama analizleri gösteriyor ki özellikle son zamanlarda %10-%15 artmış bulunmakta. Uyku apnesi, uyku sırasında nefesin en az 10 saniye ve daha çok olarak durması olarak tanımlanabilir. Yaşadığımız uyku apnesi sorunu da bu nefesin durması sonucu meydana gelen sağlık sorunudur.
Uyku apnesi yaşayan kişilerde özellikle sinir ve ruh sağlığı bakımından aşınmalar görülür. Bunun nedeni tamamen uyku konforunun bozulmasıyla alakalıdır. Hasta uykusunu tam alamaz ve gün içerisinde baş ağrılarıyla cebelleşir. Genelde şişman ve kısa boylu insanlarda görülmektedir. Son yaptığımız araştırmalara göre şişman ve kısa boylu insan skalasında %4-5 artış gözükürken, zayıflarda ve uzun boylu insan skalasında sadece %1-3 artış gözlemlenmiştir. Ancak bu demek değildir ki zayıf ve kısa boylu insanlarda uyku apnesi gözlemlenmez. Zayıf ve kısa boylu insanlarda uyku apnesi sorunuyla karşılaşabilir.
Uyku apnesi belirtileri
Gün içerisinde aşırı sinirliyseniz ve bir şeylerin ters gittiğini düşünüyorsanız uyku apnesi sorununu çekiyor olabilirsiniz. Uyku sırasında fark etmeniz zor olabilir bu yüzden günlük yaşantınızı incelemeniz gerekiyor. Hastalığın en öne çıkan belirtisi sabahları yorgun ve kendinden geçmiş bir şekilde uyanmadır. Uyku konforu azaldığı için hasta günlük yaşantısında oldukça baygın görülür. Günün her saati uykuya eğiliminiz varsa sizde de uyku apnesi sorunu olabilir. Uyku apnesini tedavi etmek için öncellikle iyi bir uyku uyuma ortamı gereklidir. Ancak her yorgun olduğunuz günde uyku apnesi hastasısınız diye bir kaide yoktur. Sorununuz sadece uykusuzluktan da kaynaklanabilir. Uykusuzluk belirtileri için tıklayınız. Bunun dışında geceleri uyku sırasında çırpınarak nefes nefese uyanıyorsanız uyku apnesinde en büyük belirti budur. 10-15 saniye kadar nefessiz kaldığınız için beyin sizi otomatik olarak uyandırır ve birden derin derin nefes almaya başlarsınız. Bunun nedeni beyin nefessiz kaldığı içindir.
Horlama uyku apnesi belirtisi midir?
Her insan uyku sırasında birazda olsa horlayabilir, bu çok normaldir. Ancak özellikle yetişkin insanlarda görülen o dur ki bu normal horlama skalasını biraz aşabiliyorlar. Gereğinden fazla horlamak kişi de uyku apnesi belirtisi olabilir. Bunun kesin sonuç olmadığını vurgulamakta fayda var. Horlamanın sağlıklı uykuya bir etkisi de bütün organların yaşlanmasını hızlandırır.
Uyku apnesinin tedavisi
Uyku apnesinin tedavisinde öncelikle sorun obeziteden kaynaklanıyorsa bu sorun ortadan kaldırılmalıdır. Bilindik bir nefes darlığı söz konusu ise veya solunum yollarına bağlı bir sağlık sorunu söz konusu ise kulak burun boğaz doktorlarına başvurulmalıdır. Bunların dışında uyku apnesi tedavisinde hastalık ilerlemiş ise pozitif hava basıncı (CPAP) tedavi yöntemi sağlanmalıdır. Bunların yanı sıra tedavi süreci hastadan hastaya değişmektedir. Ortalama 6 ay da tedavi sonucu alınabilir. 6 aydan erken tedavi sonucu beklemek yanlış olur. Bu tedavi süreci boyunca uyku apnesi tedavi cihazları kullanılmalıdır. 6 ay sonrasında tedavi sonucunda bir iyileşme gözlemlendiği zaman hasta artık kullandığı cihazı azaltarak bırakabilir. Fakat birden bırakmak hastalığın tekrar nüksetmesine neden olacaktır. Bu yüzden uyku apnesi cihazı yavaş yavaş bırakılmalıdır. Bu sürede haftada 1-2 gün kullanmak yeterli olacaktır. Sonunda ise artık cihaza bile gerek kalmadan deliksiz uykular sizleri bekliyor olacaktır.
Kilo problemi yaşayan insanlar yukarıda dediğimiz gibi ilk önce kilo problemlerini çözmelidir. Bunun için sağlam bir irade ve bir diyetisyen gereklidir. Kilo problemi yaşayan insanlar sorunla daha ağır şartlarda karşılaşmaktadır. Kilo dengesini sağlayan hastaların iyileşme süreçleri analiz edildiğinde hastalığı tam anlamıyla atlattıklarını gözlemleyebiliyoruz. Uyku apnesinin özgün tedavisi, hava yolunu devamlı aleni tutacak şekilde basınçlı hava veren cihazların kullanmasıyla sağlanmaktadır. Uyku apnesi cihazı dediğimiz tedavi aracı budur. Uyku apnesi rahatsızlığından kurtulan insanlarda gözlemlendiği kadarıyla kaliteli bir uyku modellemesi görülmektedir. Buna bağlı olarak kişi yaşam kalitesini de arttırmaktadır. Sinir ve ruh sağlığını da korumuş olur. Günlük yaşantısındaki streste bu etkenlere bağlı olarak azalır ve hasta daha mutlu bir yaşantı sürmüş olur.
Bahsettiğimiz tedavi cihazı ilk kullanım dönemlerinde hastayı rahatsız edebilir, bu gayet normaldir fakat cihaza alıştıktan bir dönem sonra hasta artık uyku kalitesinin arttığını hissedecektir.
Uyku apnesi nasıl önlenir?
Uyku apnesinin en büyük nedeni kilo demiştik. Yani obeziteden kaçınarak, fazla kilolardan kurtularak uyku apnesine yakalanma riskini %50 oranında tam olarak yarı yarıya düşürebilirsiniz. Belirtmemize gerek yok ama kötü alışkanlıklarda uyku apnesi riskini %80 oranında arttırır. Alkol, sigara, sağlıksız beslenme biçimleri, vücut anatomisine aykırı yatış şekilleri gibi etkenler sağlığınızı etkilemenin yanı sıra uyku apnesine de davetiye çıkarabilir.
