Siroz hastalığı nelerdir?
Siroz, hepatit ve kronik alkolizm benzer biçimde birçok karaciğer hastalığı ve durumundan kaynaklanan karaciğer skarlaşmasının (fibroz) geç bir evresidir. Karaciğer, vücudunuzdaki zararlı maddelerin detoksifikasyonunu, kanınızı temizlemeyi ve yaşamsal besin maddeleri elde etmeyi de içeren çeşitli gerekli fonksiyonları yerine getiren bir organdır. Karaciğer hasarı cevabında da siroz oluşur. Karaciğeriniz her yaralandığında kendini onarım etmeye çalışır. Bu vakitç içinde skar dokusu doğar. Siroz ilerledikçe, karaciğerin işlevini yerine getirmesini zorlaştıran giderek daha fazla yara dokusu meydana gelir. Dekompanse siroz, sirozun getirdiği değişikliklerden kaynaklanan spesifik komplikasyonların gelişimini tarif etmek için kullanılan terimdir. Dekompanse siroz hayatı tehdit bir durumdur. Sirozla oluşan karaciğer hasarı çoğu zaman geri döndürülemez. Sadece, karaciğer sirozu erken teşhis edilir ve sebep tedavi edilirse, daha çok hasarın oluşması engellenebilir ve nadiren de olsa durum tersine çevrilebilir.
Siroz emareleri-belirtileri Siroz başında ve karaciğer hasarları geniş bir alana yayılana kadar siroz, sıklıkla herhangi bir alemet göstermez. Siroz nasıl anlaşılır? Emareler ortaya çıktığında ise aşağıdakileri içerebilir: Yorgunluk Kolayca kanama Kolayca zedelenme Cilt kaşıntısı Deri ve gözlerde sarı renk değişikliği (sarılık) Karında sıvı birikimi (karında su toplanması) Iştah kaybı Mide bulantısı Bacaklarda şişme Kilogram kaybı Kargaşalık, uyuşukluk ve mevzuşmada güçlük Cilt üzerinde örümcek ağı kan damarları Avuç içlerinde kızarıklık Erkeklerde testiküler atrofi Erkeklerde meme efsunmesi
Siroz sebepleri
Siroz niçin olur? Sirozun başlıca nedenleri şunlardır: Kronik alkolizm Kronik viral hepatitten kaynaklanan viral enfeksiyonlar (b, c ve d türleri) Alfa-1-antitripsin eksikliği, galaktozemi ve glikojen depo bozuklukları benzer biçimde metabolik hastalıklar Wilson hastalığı ve hemokromatoz gibi kalıtsal hastalıklar Primer biliyer kolanjit (pbc) ve primer sklerozan kolanjit (psc) şeklinde hastalıklardan kaynaklanan biliyer siroz Reçete edilen devalara karşı şiddetli reaksiyonların veya uzun süre çevresel toksinlere maruz kalmanın neden olduğu toksik hepatit Karaciğer tıkanıklığı ile kalp yetmezliği
Siroz tedavisi
Sirozun tedavisi: Karaciğer sirozu tedavi edilemez, ancak bazı durumlarda tedavi, durumun daha da kötüleşmesini önlemeye yardımcı olabilir. Siroz için tedavi seçenekleri şunlardır: Karaciğer hasarının altında yatan sebebinin tedavisi – örneğin, altta yatan neden hepatit (b yada c) virüs ise enfeksiyonunun tedavisi uygulamakta, hemokromatoz ise demir seviyelerinin düşürülmesi için kanın çıkarılması işlemi uygulanmaktadır. Beslenme ve yaşam tarzı değişimleri yapmak – besleyici ve düşük yağlı bir diyet, yüksek proteinli bir rejim ve egzersiz, insanlara kötü beslenmeyi önlemeye yardımcı olabilir. Alkolden kaçınmak – alkol karaciğere zarar verir ve kalan sağlıklı dokuları tahrip eder. Ilaç kullanımı – kan basıncını düşürmek ve kanama riskini azaltmak için beta blokerleri şeklinde belirli ilaçları almak, aşırı sıvıyı atmak için diüretik kullanmak yardımcı olabilir. Emareleri kötpaytirebilen bazı ilaçlardan kaçınmak – örneğin steroidal olmayan antiinflamatuar devalar, opiatlar yada sakinleştiricilerden kaçınılmalıdır. Karaciğer kanseri test taramaları da dâhil olmak üzere tertipli esenlik kontrolleri yaptırmak çok önemli olabilmektedir. özofagusta yada midede varis damarlar olup olmadığını kontrol etmek için tertipli endoskopik işlemler yaptırmak önemli olabilmektedir. Karaciğer nakli – ciddi olaylarda düşünülebilecek bir seçenektir.
Siroz ameliyatı Bu operasyonda hastalıklı karaciğer çıkarılır ve organ bağışı kararı bağışlanan sağlıklı bir karaciğer ile değiştirilir. Karaciğer ameliyatı geçiren insanoğluın çoğu hayatta kalmaktadır. Sadece tüm organ ameliyatlarında olduğu şeklinde, ameliyat öncesi ve sonrası destekleyici bakım, ameliyatın başarsıcaklıknın belirlenmesinde çok önemlidir.
Siroz için hangi doktora gidilir? şayet sirozunuz varsa, hazım sistemi (gastroenterolog) veya karaciğer (hepatolog) mevzusunda uzmanlaşmış bir doktora danışabilirsiniz.
Siroza ne iyi gelir? Siroz bitkisel tedavisi Deve dikeni: deve dikeni siroza karşı faydalı olabilen bir bitkidir. Mevcut karaciğer hasarını bilakis çevirmese de, daha fazla hasara karşı korunmaya yardımcı olabilir. Elma sirkesi: elma sirkesi yağ metabolizmasını iyileştirmeye yardımcı olduğundan fazlaca faydalıdır. Hem de karaciğer için iyi bir detoksifikasyon ajanı olarak çalışmaktadır.
Keten tohumu: keten tohumu doğrudan karaciğerin durumuna fayda sağlayamayabilir, ancak zaten siroz hastalığından acı çeken karaciğerin yükünü azaltmaya destek verir.
Papaya: papaya karaciğer sirozu için iyi bir tedavi yöntemi olabilmektedir. Karaciğer sağlığına yardımcı olmak için papaya meyvesinden yararlanmanın en güzel yolu papaya suyunu sıkmaktır.
Havuç ve ıspanak: havuç beta karoten açısından, ıspanak ise demir açısından çok zengin bir kaynaktır. Belirtileri hafifletmek, karaciğer sağlığını desteklemek ve bununla birlikte vücuda hayati besinler sağlamak için bu sebzelerin suyunu çıkarabilirsiniz.
Sarımsak: sarımsak zehirli atıkları ortadan kaldırmaya destek sunar. Sarımsağı yemeklere ekleyebilirsiniz veya çiğ olarak tüketebilirsiniz. Uzun vadede siroz tedavisine yardımcı olabilmektedir.
Yeşil çay: yeşil çay, sirozunu başlatan oksidatif stresi azaltan antioksidanlar ile yüklüdür. Ek olarak, karaciğer hastalığına karşı koruyucu bir etkiye haizdir ve viral hepatitle cenkmaya yardımcı olan antiviral özellikler sunmaktadır. Yeşil çay, genel sağlığınız için de çok yararlıdır.
Kimyonlu yoğurt: yoğurt, karaciğer fonksiyonunun iyileştirilmesine destek sağlar ve karaciğerde yağ birikimini engeller. Kimyon tohumları ise karaciğerden toksinlerin atılmasına yardımcı olur ve ek olarak sindirimin iyileştirilmesini destekler.
Zerdeçal: zerdeçal karaciğerin detoksifikasyonuna destek sunar ve hasar görmüş karaciğeri onarır. Antioksidan aktivitesi, karaciğerin oksidatif stresten korunmasını destek sunar. Karaciğerin sağlığını iyileştirmek için, zerdeçalı zencefille birleştirerek zerdeçallı zencefilli çay hazırlayabilirsiniz.
Siroz evde tedavi yöntemleri C vitamini: c vitamini karaciğeri oksidatif hasara karşı korumaya yardımcı olmaktadır. Bununla birlikte yağ birikimini ve sirozu önlemektedir. Diyetinize böğürtlen, limon ve portakal şeklinde öteki c vitamini bakımından zengin gıdaları ekleyin.
Antioksidanlar: c vitamininin yanı sıra, diğer antioksidanlar da karaciğer sirozu tedavisinde destek sunar. örneğin, e vitamini, skar doku üretimini azaltmaya ve karaciğer hücrelerinin yenilenmesine destek verir. Araştırmalar, e vitamini ve selenyum benzer biçimde antioksidanların birincil biliyer sirozu tedavi etmeye yardımcı olabileceğini öne sürmektedir.
Günlük rejiminizin bir parçası olarak çilek, ıspanak, havuç, enginar, sarımsak, fındık şeklinde meyveleri, sebzeleri yiyin. Brokoli, lahana, brüksel lahanası ve lahana benzer biçimde turpgil sebzeler de karaciğer detoksifikasyonuna yardımcı olmaktadır. Ek olarak, her gün 1-2 bardak çiğ sebze suyu içmeye özen gösterin.
Rejim Diyetler karaciğer hastalıklara sebep olabilmektedir. Yedikleriniz, içtikleriniz esenlik durumunuza karar verebilir. Karaciğer sirozu ilerleyişini tatil etmek için diyetinizi test etmeniz gerekir. Doymuş ve trans yağlardan kaçının – yağ genel sağlığınız için gereklidir ancak bazı yağlar çoğu zaman genel sağlık için zararı olandır ve özellikle karaciğer fonksiyonları için fenadür. Bunlar, kırmızı etler, tam yağlı süt ürünleri ve domuz yağı benzer biçimde doymuş yağlardır. Trans yağlar, bütün kurabiyeler, kekler, hamur işleri, kek, cips, kraker ve öteki kızarmış gıdalarda bulunmaktadır. Sağlıklı yağları tüketin – tüm mono doymuş ve çoklu doymuş yağlar karaciğer sağlığı için iyidir. Zeytinyağı, kanola yağı, msıcaklıkrözü yağı, aspir yağı şeklinde yağlar yiyecek pişirmek için iyidir. Avokado, ceviz, ayçiçeği, susam ve kabak çekirdeği yağları da çok yararlıdır. Omega 3 yağlı yemek maddeleri de çok sağlıklı yağlardır. Bunlar somon, orkinos ve uskumru, ton balığı, sardalye, ringa balığı ve alabalık balıklarında bulunur. Keten tohumları da omega 3 yağ asitleri için iyi bir kaynaktır. Rafine karbonhidratlardan kaçının – her türlü rafine karbonhidrat, karaciğer ve arterler üzerinde biriken trigliseridlere dönüştürülür. Rafine un ve şeker, gazlı içecekler, beyaz ekmek ve öteki rafine edilmiş işlenmiş gıdalar rafine karbonhidratlarla doludur. Bu gıdalardan kaçının. Iyi karbonhidratları tüketin – tüm tahıl gıdaları, meyveler ve sebzeler iyi karbonhidratlardır. Yukarıdakilerin yanı sıra az şeker ve azca tuz kullanmaya da özen gösterilmesi gerekir. Yemeğinize sağlıklı baharatlar, limon ve sirke benzer biçimde doğal besinler ekleyebilirsiniz.
